Haftanın Dipnotu : Çalıştırılacak Özürlü ve Eski Hükümlü İşçi Sayısının Tespiti

İşverenler, 50 veya daha fazla işçi çalıştırdıkları özel sektör işyerlerinde % 3 özürlü, kamu işyerlerinde ise % 4 özürlü ve % 2 eski hükümlü işçiyi meslek, beden ve ruhi durumlarına uygun işlerde çalıştırmakla yükümlülerdir. 26.05.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5763 sayılı kanunun 2.maddesiyle 4857 sayılı İş Kanunu’nun 30.maddesi ile, özel sektör işyerlerinde eski hükümlü ve terör mağduru çalıştırma zorunluluğu kaldırılmıştır. Bu düzenlemele ile birlikte; 50 veya daha fazla işçi çalıştıran özel sektör firmaları %3 özürlü, kamu işyerleri ise % 4 özürlü ile %2 eski hükümlü işçiyi çalıştırmak zorundadır.

Çalıştırılacak İşçi Sayısının Tespiti

1-     Zorunlu çalıştırılacak özürlü ve eski hükümlü işçi sayısının tespitinde belirli veya belirsiz süreli iş sözleşmesine göre çalıştırılan tüm işçiler esas alınır. Kısmi süreli iş sözleşmesine göre çalışanlarsa, çalışma süreleri dikkate alınarak tam süreli çalışmaya dönüştürülür ve bu hali ile işyerindeki tam süreli çalışan işçi sayısına ilave edilir. İşyerinde kısmi süreli olarak çalıştırılan özürlü ve eski hükümlü işçi bulunması halinde bunlar da çalışma süreleri dikkate alınarak tam süreli çalışmaya dönüştürülür ve toplam işçi sayısından düşülür. Oranın hesaplanmasında yarıma kadar kesirler dikkate alınmaz, yarım ve daha fazla olan kesirler tama dönüştürülür.  

2-     İşyerlerindeki işçi sayısının tespitinde yer altı ve su altı işlerinde çalışanlar hesaba katılmaz.

3-     5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetleri’ne dair kanuna göre kurulan özel güvenlik şirketleri ile kurumların kendi ihtiyacı için kurduğu güvenlik birimlerinde güvenlik elemanı olarak çalışan işçiler özürlü ve eski hükümlü işçi sayısının tespitinde dikkate alınmaz.   

4-     Aynı il sınırları içinde birden fazla işyeri bulunan işverenin bu kapsamda çalıştırmakla yükümlü olduğu işçi sayısı, toplam işçi sayısına göre hesaplanır, il bazında hesaplama toplu olarak yapılarak dikkate alınr.

5-     Çalıştırılan özürlü ve eski hükümlü işçiler hesaplama yapılırken, toplam işçi sayısının içerisinde dikkate alınmaz.